Czego dotyczy rozporządzenie i kiedy wchodzi w życie?

Rozporządzenie EUDR ma na celu ograniczenie importu i wprowadzania na rynek UE produktów, które przyczyniają się do wylesiania lub degradacji lasów. Kluczowe jest to, że od 30 grudnia 2024 roku przedsiębiorcy w UE będą zobowiązani do zapewnienia, że określone produkty nie pochodzą z terenów, na których po 31 grudnia 2020 roku doszło do wylesiania lub degradacji lasów.

Jakich wyrobów dotyczy?

Rozporządzenie obejmuje szeroki zakres produktów, które – bezpośrednio lub pośrednio – mogą być związane z wylesianiem. Dotyczy to zarówno surowców, jak i produktów przetworzonych. Na liście znalazły się m.in.:

• soja i produkty sojowe
• olej palmowy
• kakao i wyroby czekoladowe
• kawa
• drewno i produkty z drewna (np. meble, papier)
• kauczuk naturalny
• wołowina
• produkty zawierające wymienione surowce (np. płyty MDF z Chin, wyroby gumowe, kosmetyki z olejem palmowym)

Rozporządzenie dotyczy również produktów zawierających te surowce jako składnik, co może mieć szerokie konsekwencje dla importerów z Chin.

Jakie obowiązki wynikają z rozporządzenia?

Najważniejszym obowiązkiem importerów (i innych podmiotów wprowadzających towary na rynek UE) jest przeprowadzenie należytej staranności (due diligence). Obejmuje ona:

• Gromadzenie informacji – Importer musi pozyskać szczegółowe dane o pochodzeniu produktu, w tym dokładne informacje geolokalizacyjne miejsca produkcji surowca.
• Ocena ryzyka – Należy ocenić, czy istnieje ryzyko, że produkt pochodzi z obszaru objętego wylesianiem.
• Działania ograniczające ryzyko – W przypadku zidentyfikowanego ryzyka importer musi podjąć środki ograniczające (np. pozyskać dodatkowe dokumenty, przeprowadzić audyt dostawcy).
• Złożenie deklaracji należytej staranności – Każdy podmiot wprowadzający produkt na rynek UE musi przedstawić deklarację potwierdzającą zgodność z EUDR.

Co istotne, rozporządzenie przewiduje kary finansowe, w tym grzywne sięgające do 4% rocznego obrotu, za nieprzestrzeganie obowiązków.

Jak to wpłynie na importerów z Chin?

Importerzy z Chin, szczególnie w branżach takich jak meblarska, elektroniczna, kosmetyczna, gumowa, spożywcza i odzieżowa, staną przed wyzwaniem pełnej transparentności łańcucha dostaw. W praktyce oznacza to:

• konieczność pozyskiwania dokładnych danych od chińskich producentów i dostawców;
• wzrost kosztów związanych z audytami, tłumaczeniami dokumentów, analizą ryzyka;
• możliwe ograniczenia w dostępie do niektórych dostawców, którzy nie będą w stanie spełnić wymogów EUDR;
• potencjalne opóźnienia w dostawach wynikające z dodatkowych procedur kontrolnych.

Warto pamiętać, że niektóre chińskie produkty, np. płyty z drewna, gumowe części samochodowe czy kosmetyki z olejem palmowym, mogą zawierać składniki objęte rozporządzeniem – nawet jeśli główny produkt nie wydaje się „ryzykowny”.

Rozporządzenie UE 2023/1115 (EUDR) to istotna zmiana w zakresie odpowiedzialnego handlu. Choć jego cele środowiskowe są szczytne, nowe regulacje oznaczają kolejne wyzwania dla firm importujących z Chin. Kluczowe będzie odpowiednie przygotowanie się do nowych obowiązków: weryfikacja łańcucha dostaw, gromadzenie danych, a także budowa systemów należytej staranności zgodnych z EUDR.