Pierwsze spotkanie z chińskim partnerem…

Przywitanie

W chińskim zwyczaju jest kłanianie podczas poznawania się, pozdrawiania czy witania.
Uścisk dłoni jest również jak najbardziej na miejscu – lecz w tym wypadku czekamy na inicjatywę partnera. Chińczycy podają rękę dłużej i ściskają ją lżej niż jest to ogólnie przyjęte w kulturze zachodu. Jeżeli chodzi o kobiety, to w Chinach nie ma zwyczaju całowania w rękę.

Wizytówki

Podczas poznawania się bardzo ważna jest wymiana wizytówek. Jest to ważny ceremoniał dla Chińczyków. Wizytówki podajemy oburącz, trzymając wizytówkę między kciukami. Wizytówka jest bowiem traktowana jak prezent – dotyczy nas samych i nas symbolizuje – dlatego trzeba traktować ją z szacunkiem.

Po otrzymaniu wizytówki nie chowamy jej, lecz trzymamy na przed sobą – ważne jest abyśmy sprawdzili nazwisko osoby, z którą rozmawiamy, jego funkcję i nazwę firmy. Chińczycy uwielbiają, kiedy tytułuje się ich według stopnia zawodowego lub akademickiego – np. ”Dyrektorze Wang, ….”. Ważne jest, aby zauważyć i okazywać szacunek najstarszym uczestnikom spotkania.
 
Bardzo dobrze widziane są wizytówki przetłumaczone na język chiński. Tłumaczenie może być dwojakie – fonetyczne tłumaczenie imienia i nazwiska lub tłumaczenie znaczeniowe.

Prezenty

Chińczycy uwielbiają dawać prezenty. Równie chętnie je otrzymują. Ceremonia wręczania prezentów jest głęboko zakorzeniona w chińskiej kulturze. W dzisiejszych czasach należy jednak uważać, aby prezent nie został potraktowany jako łapówka. Dlatego często prezenty wręczają sobie partnerzy biznesowi na osobności, bez świadków. Gdy przekazujemy upominek przy całym zespole (np. w firmie), pamiętajmy o tym, aby był to prezent od naszej firmy dla firmy naszego partnera –  składany na ręce szefa czy kierownika danego zespołu (osoby najwyżej w hierarchii). Może być to prezent związany z działalnością naszej firmy.

Częstym zjawiskiem jest, iż w ramach skromności, Chińczyk będzie trzy razy odmawiał przyjęcia prezentu, zanim go zaakceptuje – jest to rodzaj pewnej gry. Musimy pamiętać, aby prezent nie był zbyt drogi, gdyż wtedy nasz partner może nie być w stanie nam się zrewanżować tym samym, co będzie równoznaczne z utratą twarzy przez niego. W Chinach nie jest koniecznością zrywanie ceny przed wręczeniem prezentu – dzięki temu osoba obdarowana wie jak wiele dla nas znaczy. Należy zwrócić uwagę na rodzaj prezentów jakie wręczamy – unikamy: zegarów oraz noży. Jeżeli chodzi o zegary, wiążą się one z przemijaniem czasu. Po drugie, chińska wymowa słowa zegar jest bliska słowu ”śmierć”.

Prezentami pożądanymi, są prezenty związane z kulturą naszego kraju, notesy, albumy, długopisy, alkohol.
Ponieważ kultura chińska jest wysoko kontekstowa, bardzo dużą rolę odgrywają kolory prezentu, jak również opakowania. Pożądane kolory to: czerwony, złoty, różowy lub srebrny. Niepożądane to: biały, czarny, niebieski. Żółty papier z czarnym napisem jest zarezerwowany  tylko dla zmarłych.

Dawanie prezentów jest kolejnym elementem niewerbalnej komunikacji. Nigdy nie powinno się odmawiać prezentu – oznacza to, iż partner nie ma ochoty na pozytywne zakończenie rozmów lub też wskazuje, że nie chce się zostać przyjaciółmi. Przyjęcie prezentu oznacza zacieśnianie przyjaźni, zrozumienie.

Rozmowy

Jeżeli podczas spożywania posiłków gospodarz nie rozpoczyna tematów biznesowych, nie należy tego czynić samemu. Rozmawiamy wówczas o czymś niezobowiązującym. Odpowiednimi tematami do rozmów są konsumowane właśnie potrawy, podróże, rozmowa na temat rodziny. Musimy być przygotowani, że strona chińska może zadawać bezpośrednie, czasem kłopotliwe pytania. Mogą one dotyczyć np. wieku (niezależnie czy to kobieta czy mężczyzna). Musimy pamiętać, że wiek w Chinach jest oznaką dumy- obrazuje doświadczenie życiowe. W innych wypadkach pytania będą dotyczyły dochodu (sic!), statusu małżeńskiego, liczebności rodziny. Jest to naturalne w kulturze chińskiej.

Unikamy tematów na temat praw człowieka, polityki, Mao Zedonga, Tajwanu, Tybetu. W czasie rozmowy należy być również przygotowanym na dłuższe momenty ciszy. Chińczycy, podobnie jak inni Azjaci, są mistrzami milczenia i wykorzystują tę umiejętność w strategiach negocjacyjnych. Nie należy być tym zakłopotanym – milczenie jest oznaka mądrości a nie np. braku wiedzy.  Mądrość przyrównywana jest do ciszy – nie jest ona oznaką irytacji, jak zdarza się to w świecie zachodnim (Mądry człowiek robi, nie mówi). Nauczenie się słuchania i dobierania odpowiednich słów, pomoże w stosunkach interpersonalnych z Chińczykami.

W kulturze chińskiej nie należy się obawiać przepraszania nawet za najmniejsze szczegóły. W Azji przeprosiny są okazaniem cnoty a nie przyznaniem się do błędu.